A Fraga de Santo Estevo, declarada área de especial interese paisaxístico
18-02-16
18 de febreiro de 2016.- Con motivo do inicio da fase de información pública do futuro Catálogo das Paisaxes de Galicia, queremos informar que grazas aos membros da Irmandade Santo Estevo e a súa preocupación pola protección e conservación da Fraga de Santo Estevo e a súa contorna, durante o proceso de participación pública para a elaboración do catálogo propuxemos a fraga de Sto. Estevo como unha das áreas de especial interese paisaxístico.
Dende a Irmandade, queremos celebrar a inclusión da fraga no catálogo, seleccionada como unha das 9 paisaxes de especial interese paisaxística para toda a zona de A Mariña-Baixo Eo e resaltar a importancia xa non soamente do valor paisaxístico do lugar, plasmado principalmente na fervenza de Sto. Estevo e fraga do mesmo nome, senón tamén no importante valor ambiental e patrimonial deste recóndito lugar da Mariña Oriental Lucense, onde podemos atopar unha das escasas masas arboradas autóctonas da zona e que da acubillo a especies de animais e plantas protexidas.
Queremos facer unha mención especial á fraxilidade e vulnerabilidade da zona perante o turismo descontrolado, polo que urxe unha protección e ordeación do uso público deste espazo natural. Agardamos que este recoñecemento sexa un paso mais de cara á súa declaración como Espazo Natural de Interese Local (ENIL) e a inclusión como paisaxe protexida no novo PXOM, solicitado no seu día pola Irmandade Santo Estevo e apoiado por tódalas forzas políticas municipais.
Este tipo de pequenos espazos de elevado valor ambiental deberían gozar dunha maior protección e divulgación dos seus valores, algo que dende a Irmandade tentamos conseguir con pequenas accións coma esta, porque Barreiros ten moito máis que sol e praia, ten unha fermosa fervenza destacada no catálogo e porque aínda que pequena, ten tamén unha das mellores representacións de como eran as masas arboradas autóctonas da mariña, na cal queda moito por investigar e dar a coñecer tanto á poboación local coma a calquera persoa que a veña a visitar.
Santo Estevo, Espazo Natural Protexido.
O pasado sábado 28 membros da Irmandade Sto. Estevo xuntáronse coa finalidade de facer unha pequena restauración ambiental na contorna da capela. O obxectivo, axudar a que a fraga recupere terreo perdido antano en parcelas actualmente en desuso axudando a acelerar a sucesión vexetal.
A zona na que se fixo esta primeira experiencia de restauración ambiental foi nunha parcela na que a irmandade chegou a un acordo de custodia do territorio co propietario, podendo así efectuar a plantación e axudar ao rexenerado do bosque. Esta parcela actualmente en desuso, presenta dous tipos de vexetación: un folgueiral e unha toxeira con algúns pés pequenos de loureiro principalmente. Ambos tipos de vexetación están en contacto co bosque de ribeira do rego de Sto. Estevo.
A primeira zona a restaurar foi a da toxeira, onde xa se estaba a producir un pequeno rexenerado dalgunhas especies arbóreas como os loureiros mencionados anteriormente e algunha abidueira (especie pioneira na recolonización de terreos). As especies empregadas foron castiñeiros, abidueiras, carballos, sanguiños, etc; todas elas presentes na parte baixa da parcela no bosque de ribeira, axudando así á expansión da fraga cara arriba da ladeira e acelerando polo tanto a sucesión vexetal.
A planta empregada foi recollida días antes por membros da irmandade no propio Sto. Estevo para evitar a contaminación xenética de outras plantas de distintas rexións de procedencia. Estas plantas foron recollidas en beiras de camiños e cunetas onde debido futuros traballos de roza e acondicionamento de pistas serían eliminadas, polo que en ningún momento se alterou ningún dos ecosistemas presentes en Sto. Estevo durante a recolección. A maiores recolléronse tamén sementes de distintas especies arbóreas (as de castiñeiro xa comezan a saír!) coa finalidade de ter material vexetal para futuras restauracións ambientais en caso de posibles novos acordos de custodia, educación ambiental, restauracións ambientais, etc. Informaremos sobre como evoluciona esta experiencia!